Οι Παπαλίνες και οι Αμιρσούδες της Έφης και του Νίκου…

Οι παπαλίνες είναι οι σαρδέλες της Λέσβου. Κατά την Λεσβιακή παράδοση, οι ψαράδες της περιοχής μόλις ανέβαζαν τα δίχτυα, έριχναν σε ένα χωνί από εφημερίδες μερικές απ’ τις παπαλίνες που ψάρεψαν και γέμιζαν το χωνί  με χοντρό αλάτι. Λίγες ώρες αργότερα όταν πια έφταναν στο καφενείο, τις ξέπλεναν, τις καθάριζαν και τις απολάμβαναν με το ουζάκι τους. H παστή παπαλίνα  αποτελεί το ελληνικό σούσι. Και το καλοκαίρι του 2023 η  Έφη και ο Νίκος μετέτρεψαν τις «παπαλίνες» σε brand,  «Papalines by Lemonart».

 

Η Εφη Μυρμίγκου είναι επαγγελματίας γραφίστας με εμπειρία πάνω από 20 έτη στο χώρο. Και ο Νίκος Λαμπρίδης είναι επαγγελματίας στον τομέα της πληροφορικής με εμπειρία 25 έτη. Και οι δύο έχουν καταγωγή από τη Μυτιλήνη. Όμως γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Αθήνα όπου δραστηριοποιούνταν μέχρι το 2009. Η Έφη και ο Νίκος γνωρίστηκαν στην Μυτιλήνη σε καλοκαιρινές τους διακοπές, έγιναν ζευγάρι και παντρεύτηκαν. Και το 2009 πήρανε την απόφαση να μετακομίσουν μόνιμα στον τόπο καταγωγής τους, τη Μυτιλήνη. Δημιουργώντας το 2013 το κατάστημα «Lemonart» στην αγορά της πόλης της Μυτιλήνης. «Έχουμε καταγωγή από τη Λέσβο, αλλά γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε στην Αθήνα. Στο νησί  ερχόμασταν το Πάσχα και κάθε καλοκαίρι.  Η αγάπη για το νησί των γονιών μας, ήταν η αφορμή να αφήσουμε την Αθήνα και να γίνουμε κάτοικοι Μυτιλήνης.

Οι «Παπαλίνες» ιδρύθηκαν το καλοκαίρι του 2023 και είναι το πρώτο και μοναδικό brand με έδρα στη Λέσβο. Από μικροί θυμόμαστε τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας στη Μυτιλήνη, να μας μιλάνε στην τοπική διάλεκτο, να πειράζουν ο ένας τον άλλον στα καφενεία και να γελούν με τις Μυτιληνιές ατάκες. Σκεφτήκαμε λοιπόν ότι θα ήταν ωραίο να αποτυπωθούν και να φορεθούν αυτές οι εκφράσεις σε μπλούζες, t-shirts, τσάντες, ποδιές, αλλά και σε ιδιαίτερα δώρα που θα μπορεί κάνεις να στείλει στα αγαπημένα του πρόσωπα», λένε στο humanstories.gr η Έφη και ο Νίκος.

 

 

Γιατί «Παπαλίνες»;

«Οι παπαλίνες είναι οι σαρδέλες της Λέσβου και συγκεκριμένα αλιεύονται στον κόλπο Καλλονής. Η παπαλίνα είναι το ψάρι σήμα κατατεθέν του νησιού, γνωστό  και ως το σούσι της Λέσβου. Ένα έδεσμα  που είναι  πρώτο σε προτίμηση από τον επισκέπτη.  Θέλαμε λοιπόν ένα όνομα και σχέδιο με καταγωγή από τη Λέσβο, που έχει την δυναμική να εκπροσωπήσει το όραμα μας σε όλο τον κόσμο».

 

 

Η ερώτηση που θα σου κάνουν, κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι, αν βρεθείς σε κάποιο χωριό της Λέσβου και δεν σε γνωρίζουν. Θα τους βρεις στα καφενεία σε παρέες να παίζουν τάβλι ή στα σκαλοπάτια των σπιτιών γιαγιάδες μαζεμένες που κεντάνε, το ραντάρ τους θα σε πιάσει ακόμα κι αν νομίζεις ότι γλίτωσες

 

 


Η Έφη και ο Νίκος μέσα από τις papalines τους αποτυπώνουν εκφράσεις από την ντοπιολαλιά του νησιού σε μπλούζες, τσάντες και αντικείμενα με σκοπό να κρατήσουν ζωντανή τη γλώσσα που μιλούν μεταξύ τους οι κάτοικοι στο νησί. «Για μας, η κάθε ατάκα και φράση της Λεσβιακής ντοπιολαλιάς έχει ιδιαίτερη σημασία. Οι ατάκες αυτές, μας φέρνουν αναμνήσεις από τα παιδικά μας χρόνια, τους ανθρώπους μας στο νησί. Ωστόσο με τα χρόνια η τοπική διάλεκτος τείνει να χαθεί. Από το ξεκίνημα του brand, είχαμε βάλει στόχο να προωθήσουμε με τον καλύτερο τρόπο την ντοπιολαλιά της Λέσβου, τις ομορφιές του νησιού μας, τα τοπικά προϊόντα και την κουλτούρα του τόπου μας. Θέλουμε να κρατήσουμε ζωντανή την γλώσσα που μιλιέται στο νησί».

 


 

Ποια είναι όμως η ανταπόκριση του  κόσμου;

«Ο κόσμος έχει αγκαλιάσει τις Παπαλίνες και λαμβάνουμε συνεχώς θετικά μηνύματα. Οι συμπολίτες μας έχουν πολλές αναμνήσεις από τις ατάκες αυτές και θέλουν είτε να τις φορέσουν σε μπλούζες, είτε να τις προσφέρουν ως δώρο σε συγγενείς και φίλους τους.

Μεγάλη απήχηση έχει η ατάκα «Καπαντίστ’κα» που έχει  διπλή σημασία και σημαίνει ζεστάθηκα ή νιώθω δυσφορία. Το λένε πολύ εδώ στη Μυτιλήνη και κυρίως οι γυναίκες του νησιού. Επίσης η ατάκα «Παλαβώθ’κα» που σημαίνει τρελάθηκα με την έννοια ότι εντυπωσιάστηκα με κάτι, ξετρελάθηκα που λένε..» Μας λέει ο Νίκος και συνεχίζει: «συλλέγουμε συνεχώς ατάκες και φράσεις που ακούμε από τους συμπολίτες μας στην αγορά, στα καφενεία και τα ουζερί της Λέσβου. Επίσης ο κόσμος μας προτείνει και τις δικές του ατάκες τις οποίες καταγράφουμε, ώστε να σχεδιαστούν κάποια στιγμή στο μέλλον».

 

 

Όταν περιπλανηθείτε στη σελίδα των παιδιών,  https://papalines.gr/  θα ανακαλύψετε μία νέα γλώσσα, παράλληλα με την ελληνική. Την “Μυτιληνιά”.  Κι έναν νέο χρωματιστό κόσμο. Εμείς περιπλανηθήκαμε και σταθήκαμε σε μία ιδιαίτερη φιγούρα της Μυτιλήνης, της  Θείας Αμιρσούδας: “Η θειά μ’ η Αμιρσούδα τρία βρατσά φουρεί”.  «Στη Μυτιλήνη έχουμε πολλές γυναίκες με το όνομα Μυρσίνη ή Αμερσούδα, είναι μεγάλη γιορτή. Το γνωστό τραγούδι  «Η θειά μ’ η Αμιρσούδα τρία βρατσά φουρεί» το ακούμε από μικρά παιδιά εδώ στο νησί να το σιγοτραγουδάνε οι γιαγιάδες μας. Είναι η αγαπημένη θεία της Λέσβου και έπρεπε να την τιμήσουμε, γι’ αυτό και σχεδιάσαμε μια ολόκληρη συλλογή προϊόντων για το συγκεκριμένο θέμα».

“Η θειά μ’ η Aμιρσούδα”
Τραγούδι δημοτικό με προέλευση τη Λέσβο σε μουσική διασκευή και ενορχήστρωση Ανδρέα Βέμπου, σε πρώτη εκτέλεση το 1946 από τη Σοφία Βέμπο.
Πόσες φορές μας το τραγουδούσε η γιαγιά μας κ πέφταμε κάτω από τα γέλια!

 

 


Ο Ελύτης, είχε καταγωγή από το νησί της Λέσβου αφού και ο πατέρας του όσο και η μητέρα του υπήρξαν γέννημα-θρέμμα της Μυτιλήνης. Κι ενώ εκείνος δεν έζησε στο νησί, η περιγραφή του γι’ αυτό  είναι καθηλωτική:

«Πουθενά σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου, ο Ηλιος και η Σελήνη δεν συμβασιλεύουν τόσο αρμονικά, δεν μοιράζονται τόσο ακριβοδίκαια την ισχύ τους, όσο επάνω σε αυτό το κομμάτι γης που κάποτε, ποιος ξέρει σε τι καιρούς απίθανους, ποιος θεός, για να κάνει το κέφι του, έκοψε και φύσηξε μακριά, ίδιο πλατανόφυλλο καταμεσής του πελάγους.

Μιλώ για το νησί, που αργότερα, όταν κατοικήθηκε, ονομάστηκε Λέσβος και που η θέση του, όπως τη βλέπουμε σημαδεμένη στους γεωγραφικούς χάρτες, δεν μοιάζει να ανταποκρίνεται και πολύ στην πραγματικότητα. Μπορεί να φαίνεται παράξενο, αλλά μια δυο ώρες αφού το πλοίο της γραμμής εγκαταλείψει τη Χίο είναι σαν να εγκαταλείπει ολόκληρο τον γνωστό κόσμο. Μπαίνει σε θάλασσες που άξαφνα μοιάζουν ανεξερεύνητες και ο απροειδοποίητος ταξιδιώτης, που ταλαντεύεται με το ρυθμό της πρωινής φουσκοθαλασσιάς, κρατημένος από τα κάγκελα της γέφυρας, ατενίζει τον ορίζοντα με το ίδιο αίσθημα που θα είχε σε καιρούς αλλοτινούς ένας τυχερός θαλασσοπόρος». Απόσπασμα «Ο ζωγράφος Θεόφιλος».

 

Στιγμές στη Λέσβο. Πας πρωί σε κάποιον καφενέ της Λέσβου, βρίσκεις γνωστούς και κάθεσαι. Πιάνετε την κουβέντα… η ώρα κοντεύει 11 φεύγα, κάποιος από την παρέα φωνάζει: “Ε Στρατέλ’ πιάσε 2 ούζα με μεζέ!” Χάνεις την αίσθηση του χρόνου πια. Έφτασε μεσημέρι και φεύγεις… νταβούλ’

 

Ίσως,  τελικά αυτές οι εικόνες να γοήτευσαν την Έφη και τον Νίκο και να τους έφεραν ξανά πίσω στο νησί που αγάπησαν, ως νέους θαλασσοπόρους. Αλλά, και σίγουρους πια για την επιλογή τους, να ζήσουν σε αυτό.

«Σίγουρα η ζωή στην Μυτιλήνη δεν έχει καμία σχέση με την ζωή στην Αθήνα.  Άλλοι ρυθμοί, εύκολες μετακινήσεις και περισσότερος ποιοτικός χρόνος. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς οι μόνιμοι κάτοικοι δουλεύουμε λιγότερο. Το αντίθετο θα έλεγα. Σίγουρα λείπουν περισσότερες επιλογές που μπορείς να έχεις στην πρωτεύουσα, αλλά κερδίζουμε σε αυτά που σας ανέφερα παραπάνω, οπότε ο καθένας κάνει τις επιλογές του.  Το πιο σημαντικό όμως είναι η προσωπική επαφή που έχουμε σε καθημερινή βάση με τον κόσμο. Κατεβαίνεις με τα πόδια στην αγορά και χαιρετάς μια «κβάρα» (ένα σωρό που λέμε εδώ) κόσμο. Κάνεις τα ψώνια σου και στην διαδρομή σίγουρα θα πετύχεις και κάποιον να πιείς ένα καφέ ή ένα ούζο. Δεν χρειάζεται να κανονίσεις εδώ. Οπότε, θεωρούμε ότι ήταν η σωστή επιλογή καθώς αυτό αναζητούσαμε».

 


 

 

 

 

 

Στις Papalines by Lemonart μιλάμε Μυτιληνιά και κρατάμε ζωντανή την ντοπιολαλιά του νησιού μας. Πατριάρχου Γρηγορίου 5, Μυτιλήνη — στην τοποθεσία Lemonart.

 

 

 

 

 

 

Καθόλου σχόλια

    This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

    Subscribe To Our Newsletter
    Subscribe to our email newsletter today to receive the latest news!
    No Thanks
    Με την εγγραφή σου συμφωνείς να λαμβάνεις τα νέα και τα ενδιαφέροντα θέματα του HumanStories και με την Πολιτική Προστασίας Δεδομένων. Μπορείς να διαγραφείς από την λίστα οποιαδήποτε στιγμή.
    Don't miss out. Subscribe today.
    ×
    ×
    WordPress Popup Plugin
    Subscribe To Our Newsletter
    No Thanks
    Με την εγγραφή σου συμφωνείς με την Πολιτική Προστασίας Δεδομένων.
    Don't miss out. Subscribe today.
    ×
    ×
    WordPress Popup Plugin