Βασίλης Χατζηπαναγής. “Η ζωή μου όλη”. Μέρος δεύτερο

Μαζεύοντας τις απομαγνητοφωνήσεις των συνεντεύξεων με τον Βασίλη Χατζηπαναγή, το Humanstories.gr σας συστήνει ξανά ένα θρύλο του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Ξεκινήσαμε στο πρώτο μέρος, με την ζωή της οικογένειας του και τα παιδικά του χρόνια.  Στο δεύτερο μέρος, ο «Νουρέγιεφ» του ποδοσφαίρου, μιλά για την ποδοσφαιρική του καριέρα στην Ρωσία και την Ελλάδα.  

Δυναμό και Παχτακόρ

Μετά τα  σχολικά πρωταθλήματα, ήρθε η Δυναμό Τασκένδης και στη συνέχεια η Παχτακόρ. «Όταν πήγα στη Δυναμό, έφερα μαζί μου και άλλα Ελληνόπουλα. Στη συνέχεια όμως με πήραν στην Σχολή Νεολαίας Ταλέντων. Εκεί μαζεύονταν όλα τα ταλέντα της Δημοκρατίας του Ουζμπεκιστάν. Από εκεί ο προπονητής μου ο Σαλαβίεφ, με είδε και με ξεχώρισε. «Θα είναι έγκλημα να μην πάρει ο Βασίλης σοβιετική υπηκοότητα» είπε στον πατέρα μου. Έτσι πήρα την υπηκοότητα για να μπορέσω να παίξω στην Παχτακόρ, η οποία αγωνίζονταν στην μεγάλη κατηγορία. Την Βίσαελιγκα. Έτσι λεγόταν τότε. Είναι όπως λέμε τώρα Μπουντεσλίγκα. Ήμουν 17 χρόνων όταν έπαιξα το πρώτο μου παιχνίδι. Στο γήπεδο είχε 55 χιλιάδες κόσμο.  Αντίπαλος ήταν η Μόλδοβα. Έπρεπε να κερδίσουμε για να μείνουμε στην κατηγορία. Ήθελε είκοσι λεπτά για να τελειώσει το παιχνίδι. Ο προπονητής μου με φώναξε και μου είπε να ξεντυθώ. Πάγωσα. Όταν μπήκα στον αγώνα, τα πόδια μου έτρεμαν. Τελικά έβαλα το γκολ της νίκης ¬ έκανα μια ντρίμπλα και έστειλα την μπάλα στο γάμα με το αριστερό. Θυμάμαι και ένα γκολ που είχα πετύχει το 1974 με αντίπαλο την Ζαρέβσκα Λαγκρά. Ντρίμπλαρα πέντε παίκτες χωρίς φόρα και στην τελευταία ντρίμπλα πλάσαρα τον τερματοφύλακα πάνω στον βηματισμό. Για έξι μήνες το γκολ αυτό παιζόταν στην τηλεόραση ως το καλύτερο μέχρι εκείνη τη στιγμή. Στις εφημερίδες είχαν βάλει μια φωτογραφία μου και πλάι μία ενός σκιέρ και έγραφαν ότι οι σκιέρ πρέπει να διδαχτούν από τις ντρίμπλες μου για να κάνουν σλάλομ. Ο Αν, κορεάτης συμπαίκτης μου στην Παχτακορ και στην εθνική Σοβιετικής Ένωσης, μου είχε πει: «μετά από αυτό το γκολ, μπορείς να σταματήσεις το ποδόσφαιρο».  Θυμάμαι και ένα ακόμη φοβερό παιχνίδι, με αντίπαλο τη Δυναμό Κιέβου του Μπλαχίν. Δύο χρονιές αναδείχθηκα δεύτερος καλύτερος αριστερός εξτρέμ της Σοβιετικής Ένωσης πίσω από τον Μπλαχίν. Το 1974 και το 1975. Το παιχνίδι αυτό ήταν όταν η Δυναμό Κιέβου είχε κερδίσει το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης από τη Φερεντσβάρος. Με 100 χιλιάδες κόσμο στην κερκίδα κερδίσαμε μέσα στο Κίεβο με 0-1. Το γκολ μπήκε από δική μου πάσα. Στον δεύτερο γύρο τούς κερδίσαμε μέσα στην Τασκένδη 5-0. Στο παιχνίδι εκείνο, είχα πετύχει το πρώτο γκολ στο 20’ και είχα δώσει τέσσερις ασίστ για τα υπόλοιπα γκολ. Το France Football είχε κάνει αφιέρωμα για το παιχνίδι εκείνο. Τότε η Δυναμό Κιέβου είχε κατακτήσει και το σούπερ καπ κερδίζοντας την Μπάγιερν του Μπέκενμπάουερ και του Ρουμενίγκε».

Ο συμμαθητής του Βασίλη, Μιχάλης Κλιτσινίκος

«Όταν αγωνιζόταν ο Βασίλης, εµείς ήµασταν στην κερκίδα, ως παίκτες της Β’ οµάδας και βάζαμε στοιχήματα πόσες ντρίµπλες θα κάνει», θυµάται ο Μιχάλης Κλιτσινίκος. Συµµαθητής του Βάσια στο σχολείο αλλά και συµπαίκτης του στη σχολή ποδοσφαίρου της Τασκένδης, στην Παχτακόρ αλλά και τον Ηρακλή, από όπου πέρασε και εκείνος για να συνεχίσει την καριέρα του στον Εδεσσαϊκό και τον ∆ιαγόρα Ρόδου. «Στη Ρωσία, τον φωνάζανε Χατζή ή Λάκη, από το Χατζηπαναγής και το Βασιλάκης. Στο σχολείο πήγαινε µε την µπάλα κάτω από τη µμασχάλη. Πολλές φορές δεν κουβαλούσε τσάντα, παρά µμόνον την µπάλα. Στα διαλλείματα µε τους συµµαθητές µας, έλεγε “εσείς οι πέντε εναντίον µου” και έπαιζε µόνος του µε πέντε αντιπάλους. Αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ, είναι το παιχνίδι µε τη Ζάρια Βοροσιλοβγκράντ.  Την οµάδα που είχε κερδίσει την περασµένη χρονιά το πρωτάθληµα της Σοβιετικής Ένωσης. Εµείς ήμασταν στην κερκίδα. Έγινε ένα πλάγιο. Πήρε την µπάλα ο Βασίλης, πέρασε το δεξί µπακ, µετά τον στόπερ, µετά έναν ακόµη στόπερ, µετά έναν ακόµη παίκτη και ο τερματοφύλακας αναγκάστηκε να κάνει έξοδο. Μετά την τελευταία ντρίπλα, έκανε µια προσποίηση και πλασέ, που ο τερματοφύλακας έπεσε αριστερά, και η µπάλα πήγε δεξιά. Ξεσηκώθηκε όλο το γήπεδο. Αν δεν υπήρχε αστυνομία, ο κόσµος θα είχε µπει µέσα στον αγωνιστικό χώρο», θυµάται ο Μιχάλης Κλιτσινίκος.

Η Εθνική Ελλάδος και τα πολιτικά πιστεύω του Κυριάκου Χατζηπαναγή

Ο Βασίλης Χατζηπαναγής, αν έμενε στην Σοβιετική Ένωση, θα είχε μπροστά του μια λαμπρή καριέρα.  Άλλωστε πριν φύγει για την Ελλάδα, είχε βοηθήσει την Ολυμπιακή της ομάδα, να προκριθεί στους Ολυμπιακούς αγώνες του Μόντρεαλ, όπου κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο, ενώ είχε αναδειχθεί για δύο χρονιές, δεύτερος καλύτερος αριστερός εξτρέμ πίσω από τον Μπλαχίν.  Το όνειρο του όμως, ήταν να έρθει στην Ελλάδα.  Τον Νοέμβριο του 1975, το όνειρο του έγινε πραγματικότητα.  Στον σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης, τον περίμεναν πάνω από χίλιοι φίλοι του Ηρακλή για να τον υποδεχθούν.  Η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη.  Με την ομάδα του Γηραιού, κατάφερε να κατακτήσει έναν τίτλο μονάχα.  Το Κύπελλο Ελλάδος του 1976, σε έναν από τους πιο συγκλονιστικούς τελικούς όλων των εποχών με αντίπαλο τον Ολυμπιακό στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας.  «Η μεγάλη μου πίκρα, ήταν ότι δεν έπαιξα στην εθνική ομάδα, που είναι ο καθρέφτης για κάθε παίκτη, ενώ και με τον Ηρακλή δεν μπορέσαμε να αγωνιστούμε στην Ευρώπη» λέει ο Βασίλης και συνεχίζει:  «Πιστεύω ότι όσον αφορά την εθνική ομάδα, πλήρωσα και τα πολιτικά φρονήματα του πατέρα μου, ο οποίος ήταν αριστερός μέχρι το τέλος της ζωής του.  Είχα πάει πολλές φορές στην ομοσπονδία ποδοσφαίρου της Σοβιετικής Ένωσης και ρωτούσα γιατί δεν μπορώ να παίξω στην Ελλάδα.  Εκείνοι μου έλεγαν, ότι το χαρτί που ζητούσε η ΕΠΟ, με το οποίο θα έπρεπε να παραδεχθούν ότι λανθασμένα με χρησιμοποίησαν στην εθνική τους ομάδας, δεν μπορούσε να δοθεί γιατί τότε η Ολυμπιακή Επιτροπή θα ζητούσε πίσω το χάλκινο που πήραν στην Ολυμπιάδα του Μόντρεαλ, αφού για τη πρόκριση της Σοβιετικής Ένωσης, είχα αγωνιστεί ως βασικός σε όλα τα παιχνίδια των προκριματικών.  Μου είχαν πει ότι θα μπορούσε η Ελλάδα να ζητήσει να γίνει ένα ειδικό δικαστήριο, στο οποίο θα αποδείκνυαν ότι οι γονείς μου είναι Έλληνες –όπως και ήταν- και έτσι θα μπορούσα να αγωνιστώ με την εθνική Ελλάδος, όμως αυτό δεν έγινε ποτέ».

Μικτή Κόσμου

Στις 22 Ιουλίου του 1984, ο Βασίλης Χατζηπαναγής γνωρίζει την παγκόσμια αναγνώριση. Οι εκπληκτικές του εμφανίσεις με τον Ηρακλή, στρέφουν επάνω του τα βλέμματα όλου του ποδοσφαιρικού πλανήτη και… μοιραία έρχεται η κλήση του στην Μικτή Κόσμου.

Αγωνίστηκε ως μέλος της Μικτής, ενάντια στην ομάδα «Κόσμος Ν. Υόρκης» σε φιλανθρωπικό αγώνα υπό την αιγίδα της Unicef, στο Νιου Τζέρσει, στο στάδιο «Τζάιαντς», με τους επίλεκτους να επικρατούν με 3-1.

Ο Χατζηπαναγής αγωνίστηκε με τη φανέλα με το νούμερο 13 μπαίνοντας στο 65′ στη θέση του Κίγκαν, ξεσηκώνοντας τους 40.000 θεατές (εκ των οποίων 15.000 Έλληνες ομογενείς) με τις ενέργειες του.

Συμπαίκτες του στον αγώνα εκείνο ήταν ποδοσφαιριστές όπως οι Πίτερ Σίλτον, Ζαν Μαρί Πφαφ, Ρούντι Κρολ, Φέλιξ Μάγκατ, Ούγκο Σάντσεζ, Φιγκουερόα, Φραντς Μπεκενμπάουερ, Κέβιν Κίγκαν, Μάριο Κέμπες, Ντομινίκ Ροστό αλλά και ο παίκτης της ΑΕΚ, Θωμάς Μαύρος.

Το 1976 οδήγησε τον «γηραιό» στην κατάκτηση του μοναδικού τίτλου στην ιστορία του, του κυπέλλου Ελλάδας, στον αλησμόνητο τελικό με τον Ολυμπιακό (4-4 το σκορ, 6-5 στα πέναλτι). Την ίδια χρονιά είχε την πρώτη του συμμετοχή με τη φανέλα της Εθνικής Ελλάδας, σε ένα φιλικό στη Λεωφόρο με αντίπαλο την Πολωνία. Αυτή ήταν η μοναδική φορά που εκπροσώπησε την Ελλάδα, αφού η συμμετοχή του στους Νέους της Σοβιετικής Ένωσης δεν του επέτρεπε (βάσει κανονισμού) να αγωνιστεί σε άλλη ομάδα Ανδρών πλην αυτής.

Το δυστύχημα της Παχτακόρ

Πολλοί θα πίστευαν ότι η χειρότερη στιγμή στην καριέρα του Βασίλη Χατζηπαναγή θα ήταν αυτή που αναγκάστηκε να κρεμάσει τα παπούτσια του. Δεν είναι όμως έτσι. Η χειρότερη στιγμή στην καριέρα του ήταν όταν έμαθε ότι οι συμπαίκτες του στην Παχτακόρ σκοτώθηκαν σε αεροπορικό δυστύχημα. «Ήμασταν με τον Ηρακλή για προετοιμασία στην Κατερίνη. Κάποια στιγμή χτύπησε το τηλέφωνο στο ξενοδοχείο. Ήταν Έλληνες δημοσιογράφοι που ρωτούσαν τα ονόματα των παικτών της Παχτακόρ. ¬ Τι τα θέλετε ρε παιδιά; τους ρώτησα. ¬Σκοτώθηκαν σε αεροπορικό δυστύχημα, μού είπαν και πάγωσα. Εκείνη τη στιγμή μού κόπηκαν τα πόδια. Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Είχαν σκοτωθεί οι συμπαίκτες μου. Είχαν σκοτωθεί οι φίλοι μου. Αν έμενα στην Τασκένδη, θα ήμουν κι εγώ νεκρός. Δεν πρόλαβα να πάω στην κηδεία τους, γιατί ήμουν στην προετοιμασία του Ηρακλή. Επισκέφθηκα έναν χρόνο μετά τους τάφους τους και τους πήγα λουλούδια. Θυμάμαι δύο παίκτες που είχαμε ξεκινήσει μαζί από τις ακαδημίες ταλέντων. Τον Βαλότσεφ Θεοντόροφ και τον Μιχαήλ Αν. Ο Αν, ήταν Κορεάτης. Φοβερός παίκτης. Αυτοί οι δύο είχαν κερδίσει με την εθνική ελπίδων της Σοβιετικής Ένωσης το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Αν έμενα θα το κέρδιζα κι εγώ, αφού έπαιζα και εγώ στην εθνική ελπίδων. Τρεις ομάδες έχουν χαθεί σε αεροπορικό δυστύχημα. Η Μάντσεστερ, η Τορίνο και η Παχτακόρ» θυμάται ο Βασίλης.

Αγωνιστής και εκτός γηπέδων

Κάτι που δεν γνωρίζει ο πολύς κόσμος, ήταν ότι ο Βασίλης Χατζηπαναγής, το 1977 είχε κάνει δικαστήριο στον Ηρακλή, γιατί στο διετές συμβόλαιο που είχε κάνει, του έβαλαν και δέκα χρόνια ακόμη.  «Ήταν απάνθρωπα τα συμβόλαια τότε στην Ελλάδα.  Πρωτόδικα, το δικαστήριο αποφάσισε ότι με βάση το εργατικό δίκαιο, δεν θα έπρεπε τα συμβόλαια να είναι μεγαλύτερα της πενταετίας.  Μετά το πήρε αυτό ο ΠΣΑΠ και αλλάξανε οι συνθήκες. Με το δικαστήριο εκείνο, ευνοήθηκαν και οι συνάδελφοι από τις χαμηλότερες κατηγορίες. Κάποιος πρέπει να παλεύει και γι’ αυτούς τους συναδέλφους.  Δεν υπάρχουν μόνον οι ποδοσφαιριστές της Α’ εθνικής.  Υπάρχει και η Β΄ και η Γ΄ κατηγορία. Μετά το 1981 ο ΠΣΑΠ πέτυχε τα πενταετή συμβόλαια μετά την τετραετία.  Τα συμβόλαια που κάνανε στην Ελλάδα, ήταν απάνθρωπα.  Δεν υπήρχαν σε καμία άλλη χώρα. Τότε οι Ιταλοί ποδοσφαιριστές κάνανε απεργίες για να έχουν ασφάλεια και δικαιώματα από τις διαφημίσεις στην φανέλα.  Κι εμείς δεν κάναμε τίποτε» συμπληρώνει.