Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ανοίγει το δρόμο στην Επιστημονική Κατάδυση
Ένα ζητούμενο, εδώ και χρόνια, όσον αφορά τα ελληνικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, είναι να συνδεθούν αυτά που διδάσκουν, με την αγορά εργασίας. Κάποιες σχολές το έχουν καταφέρει αυτό, ενώ κάποιες άλλες όχι. Αρκετές πάντως, συνεχίζουν να προσπαθούν πρωτοπορώντας. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, είναι ένα από τα Ιδρύματα, που συνεχώς προσπαθούν να εξελίσσονται και να προσφέρουν εξειδικεύσεις στους φοιτητές αλλά και στους πτυχιούχους, οι οποίες να τους συνδέουν με την αγορά εργασίας. Ίσως ο πρόλογος αυτός, να μην παραπέμπει σε μια Human story. Πίσω από όλες τις καινοτόμες ή τολμηρές ιδέες όμως, πάντα υπάρχει ο άνθρωπος και ο στόχος είναι ο άνθρωπος.
Γνωρίσαμε τον Κίμωνα Παπαδημητρίου, {https://www.humanstories.gr/anazitontas-thisayroys-stis-ellinikes-thalasses/ } μέσα από την Ομάδα Ενάλιων Αποτυπώσεων, στο Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τα μέλη της οποίας, αναζητούν ναυάγια σε όλη την Ελλάδα, προκειμένου να τα αποτυπώσουν τοπογραφικά αλλά και να καταγράψουν τις ιστορίες τους, αναζητώντας τον άνθρωπο μέσα από τα ίχνη που άφησε αυτός στο ναυάγιο και όχι μόνο. Ο Κίμων, είναι Δρ. Αγρονόμος και Τοπογράφος Μηχανικός καθώς και εκπαιδευτής καταδύσεων. Από τις 16 ως τις 26 Ιουνίου, στο φοιτητικό κάμπινγκ του ΑΠΘ στο Ποσείδι, της Χαλκιδικής, θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά από ένα ελληνικό πανεπιστήμιο, ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα επιστημονικής κατάδυσης, το οποίο αναπτύσσεται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού έργου ScienceDiver και προσφέρεται σε φοιτητές και νέους ερευνητές (π.χ. βιολόγους, οικολόγους, γεωλόγους, αρχαιολόγους, μηχανικούς, περιβαλλοντολόγους) που θέλουν να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους στον τομέα της επιστημονικής κατάδυσης. Η επιστημονική κατάδυση είναι ένα σύνολο υποβρυχίων δραστηριοτήτων που εκτελούνται από καταδυόμενους ερευνητές σε όλο τον κόσμο για τη μελέτη, και την προστασία της θάλασσας και του θαλάσσιου πολιτισμού. Πολλά δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα εμπλέκονται σε αυτές τις δραστηριότητες καλύπτοντας τις γεωλογικές, βιολογικές, αρχαιολογικές, περιβαλλοντικές και ιατρικές πτυχές της έρευνας. Στο συγκεκριμένο έργο μέσω του οποίου αναπτύχθηκε το πρόγραμμα, συμμετέχουν τρία πανεπιστήμια. Το Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το πανεπιστήμιο της Στουτγάρδης και το πανεπιστήμιο της Καλαβρίας.
Η διορατικότητα του ΑΠΘ
«Το ΑΠΘ συντονίζει αυτό το Ευρωπαϊκό έργο» λέει ο Κίμωνας και συνεχίζει: «Πρόκειται για ένα πρωτοπόρο πρόγραμμα. Ενδεικτικά να σας πω ότι η πρόταση μας, αξιολογήθηκε ως πρώτη μεταξύ άλλων προτάσεων, λαμβάνοντας 29 βαθμούς με άριστα το 30, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο ναυτιλίας και Αλιείας, (European Maritime and Fisheries Fund of the European Union) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αξιολόγηση αυτή, καταδεικνύει την ανάγκη που υπάρχει για τέτοιου είδους προγράμματα. Είναι ένα έργο που προσφέρει δυναμική και προοπτική στο κομμάτι της γαλάζιας οικονομίας. Συνδυάζει την ακαδημαϊκή εκπαίδευση με την αγορά εργασίας και δημιουργεί καινούργια πεδία δραστηριοποίησης με νέες θέσεις εργασίας στον θαλάσσιο χώρο. Καλύπτει όλο το φάσμα των επιστημονικών πεδίων, και προωθεί την διεπιστημονικότητα. Αφορά γεωλόγους, βιολόγους, δημοσιογράφους, αρχαιολόγους, ιατρικές επιστήμες, καθώς και επιστήμονες σε νομικά και οικονομικά θέματα. Από μόνο του, το περιβάλλον της θάλασσας έχει εφαρμογές και αποτελεί πεδίο έρευνας για επιστήμες όπως η φυσική, η χημεία, η μηχανική κλπ.»
Science Diver σε τέσσερα σημεία της Ευρώπης
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ScienceDiver, θα πραγματοποιηθεί πιλοτικά σε τέσσερα σημεία της Ευρώπης. Στο Ποσείδι της Χαλκιδικής από 16 έως 26 Ιουνίου, στο χωριό Santa Caterina Scalea της Ιταλίας, 13 με 24 Ιουνίου, στον σταθμό παρακολούθησης του ινστιτούτου ωκεανολογίας στο Maslen Nos στην Μαύρη Θάλασσα από 8 έως 17 Ιουλίου και στην πόλη Κάλβι της Κορσικής, στο κέντρο ωκεανογραφικών μελετών Stareso από τις 3 έως τις 16 Σεπτεμβρίου.
Στόχος η διεπιστημονικότητα στην καταδυτικές έρευνες
«Από οργανισμούς, όπως η CMAS για παράδειγμα, γίνονται εκπαιδεύσεις στην επιστημονική κατάδυση» λέει ο Κίμωνας και συνεχίζει: «Δεν υπάρχει όμως ένα ομογενοποιημένο πλαίσιο το οποίο να μπορούν να χρησιμοποιήσουν όλοι. Να υπάρχει δηλαδή ένα πλαίσιο, το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν όλες οι επιστήμες και να μπορούν να συνεργαστούν και να «επικοινωνήσουν» στην επιστημονική κατάδυση. Ουσιαστικά, ξεκινάμε να δημιουργήσουμε κάποια πρότυπα επάρκειας στην επιστημονική κατάδυση, προκειμένου να υπάρχει αναγνώριση της με τον ίδιο τρόπο από όλες τις επιστήμες, κάτι που θα εξυπηρετήσει και την αγορά εργασίας. Βοηθά την κινητικότητα των επιστημόνων όχι μόνον μέσα σε μια χώρα, αλλά σε παγκόσμια κλίμακα. Διευκολύνει διαφορετικά επιστημονικά πεδία να συνεργαστούν. Η θάλασσα είναι ένας χώρος όπου προάγεται η διεπιστημονικότητα. Ουσιαστικά δημιουργούμε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης για επιστήμονες αυτοδύτες. Στοχεύει στον Επιστημονικό Αυτοδύτη ως άνθρωπο και όχι μόνο στο τι κάνει η Επιστήμη γενικότερα. Το όραμα της Δεκαετίας των Ηνωμένων Εθνών για την Επιστήμη των Ωκεανών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (2021-2030) είναι η «Επιστήμη που χρειαζόμαστε για τον Ωκεανό που θέλουμε» (United Nations Decade of Ocean Science for Sustainable Development). Η Δεκαετία των Ωκεανών είναι ένα πλαίσιο σύγκλησης για διάφορους ενδιαφερόμενους για να συν-σχεδιάσουν και να συν-παραδώσουν έρευνα προσανατολισμένη στις λύσεις που απαιτείται για έναν ωκεανό που να λειτουργεί σωστά σύμφωνα με την Ατζέντα του 2030. Η ανάπτυξη ικανοτήτων, ο γραμματισμός των Ωκεανών και η άρση των φραγμών στην πλήρη φυλετική, γενεαλογική και γεωγραφική ποικιλομορφία είναι βασικά στοιχεία της δεκαετίας. Αυτή η ανάπτυξη, δεν μπορεί να γίνει δίχως καταρτισμένους επιστήμονες.
Το πρόγραμμα μας, είναι πιλοτικό. Θα γίνουν τέσσερις εκπαιδεύσεις, με βάση αυτά που έχουμε μελετήσει μέχρι τώρα και στην συνέχεια θα διαμορφωθούν τα πρότυπα που θα χρησιμοποιήσουμε. Έχουμε καλέσει τελειόφοιτους φοιτητές και πτυχιούχους, με καταδυτική εμπειρία. Στο πρόγραμμα αυτό, δεν θα μάθει κάποιος την κατάδυση. Απευθυνόμαστε σε επιστήμονες που έχουν ήδη καταδυτική εμπειρία. Ούτε θα γίνει κάποιος επιστήμονας μέσα από το πρόγραμμα αυτό. Αυτοί που θα συμμετάσχουν, είναι ήδη επιστήμονες. Είναι νέοι άνθρωποι που τους ανοίγονται νέοι ορίζοντες όσον αφορά την σταδιοδρομία τους.
Είχαμε αιτήσεις για συμμετοχή, από όλο τον κόσμο. Από την Ελλάδα, την Ευρώπη, την Λατινική Αμερική. Δεν στοχεύουμε στους επαγγελματίες δύτες, παρότι θέλουμε την τροφοδότηση από την εμπειρία τους, καθώς αρκετοί από αυτούς συμμετέχουν σε έρευνες και κάνουν πράγματα που δεν μπορεί να τα κάνει ο οποιοσδήποτε στον βυθό. Δεν στοχεύουμε όμως, ούτε και σε «τουρίστες, αυτοδύτες αναψυχής, στοχεύουμε σε επιστήμονες οι οποίοι θα ασχοληθούν επαγγελματικά επ αμοιβή με την επιστημονική κατάδυση. Στην εκπαίδευση που θα γίνει στο Ποσείδι της Χαλκιδικής, έχουμε επιλέξει 8 νέους επιστήμονες που θα έρθουν και θα εκπαιδευτούν. Πέρα από τους εκπαιδευτές, θα υπάρχουν και εξωτερικοί παρατηρητές, οι οποίοι θα κάνουν μετά την αξιολόγηση και τις προτάσεις τους.
Στις 12 ημέρες που θα διαρκέσει η πιλοτική εκπαίδευση, το πρόγραμμα των 80 ωρών θα είναι συμπυκνωμένο ενώ μεγάλο βάρος θα δοθεί στο πρακτικό μέρος. Στην εφαρμογή. Οι εκπαιδευόμενοι δεν θα μείνουν μέσα σε μια αίθουσα μόνο, αλλά θα βγουν έξω στο υδάτινο πεδίο και θα συμμετάσχουν σε μια υποβρύχια έρευνα. Θα γίνει μια προσομοίωση από την πρώτη ημέρα μέχρι την τελευταία για το πως θα πρέπει να δουλεύει μια καταδυόμενη ερευνητική ομάδα με ισάξια συμμετοχή όλων των μελών από διαφορετικά επιστημονικά πεδία. Το πρώτο κομμάτι αφορά την ασφάλεια και αυτό το έχει αναλάβει η DAN Europe που είναι εταίρος του έργου. Θα γίνει ενημέρωση των εκπαιδευομένων όσον αφορά την επιστημονική κατάδυση, τους κανόνες ηθικής- δεοντολογίας της επιστήμης, της επιστημονικής μεθοδολογίας κλπ.
Φιλοδοξία μας ως πανεπιστήμιο, είναι να επαναλαμβάνουμε αυτό το πρόγραμμα σε τακτική βάση, αφού πρώτα διαμορφωθεί στην τελική του μορφή».
