Η βασιλοπούλα της Τελένδου
Την Τέλενδο την ανακαλύπτεις μόλις φθάσεις στην τοποθεσία Γαδουρόραχο, που είναι ψηλά στην πλαγιά και ξαφνιάζεσαι, γιατί δεν το περιμένεις, από την ομορφιά του τοπίου που ανοίγεται μπροστά σου. Όταν κοιτάζεις πιο προσεκτικά το βουνό που έχεις αντίκρυ σου, βλέπεις να σχηματίζεται με τις διάφορες προεξοχές του, λες κι είναι επίτηδες από ανθρώπων χέρι λαξεμένο, το μεγάλο πρόσωπο μιας κόρης ξαπλωμένης.
Υπάρχουν πολλές εκδοχές που κυκλοφορούν για το πώς σχηματίστηκε το πρόσωπο ή τι πραγματικά είναι. Εμείς θα σας δώσουμε την επικρατέστερη και αυτήν που πιστεύουν οι κάτοικοι της Τελένδου. Η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε είναι από το Αναγνωστήριο «Αι Μούσαι» και από τα βιβλία «Παραμύθια και παραδόσεις από την Κάλυμνο» των κυριών Καπελλά και Ζαϊρη και από τα «Καλύμνικα Χρονικά» χρησιμοποιήθηκαν τα πεζογραφήματα των κυριών Μαύρου και Βουβάλη.
Ο επικρατέστερος μύθος δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια άλλη τραγική ιστορία αγάπης σαν αυτή του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας.
Στα παλιά τα χρόνια τα Βυζαντινά, γύρω στο 1100 με 1200 και αφού η Τέλενδος ήτανε πια νησί και ολάκερη ξεχωριστή πολιτεία με δικό της βασιλιά που είχε μια πανέμορφη κόρη την βασιλοπούλα Ποθαία. Άλλο ένα βασίλειο ήτανε κι απέναντι στο Καστέλι ένα μικρό φυσικό κάστρο μέσα στην θάλασσα πιο πέρα από τις Μυρτιές όπου ζούσε το βασιλόπουλο Ανδρόνικος.
Βαθιά, παλιά αμάχη χώριζε τον κύρη της βασιλοπούλας από τους άρχοντες του απέναντι κάστρου του Καστελιού. Καθώς η μοίρα παίζει πάντα τα δικά της παιχνίδια η βασιλοπούλα Ποθαία και το βασιλόπουλο Ανδρόνικος γνωρίστηκαν και αγαπήθηκαν βαθιά. Πολύ σύντομα μετά την γνωριμία τους, το βασιλόπουλο έστειλε πλούσια δώρα στον πατέρα της βασιλοπούλας και προξενητάδες ώστε να ζητήσει το χέρι της σε γάμο. Ο Βασιλιάς θυμήθηκε το μίσος που χώριζε τις δυο οικογένειες και αρνήθηκε κατηγορηματικά.
Εδώ «θολώνουν» ακόμα πιο πολύ τα νερά για το πώς εξελίχθηκε η ιστορία μας. Ένα είναι σίγουρο: υπήρξε μία λαμπάδα που έπρεπε να διανύσει αναμμένη την απόσταση ανάμεσα στο Καστέλι και την Τέλενδο. Είτε ο βασιλιάς το έθεσε σαν όρο στο βασιλόπουλο να κολυμπήσει από το Καστέλι στην Τέλενδο με μια λαμπάδα αναμμένη, είτε η βασιλοπούλα ήθελε να στείλει απέναντι στο Καστέλι μήνυμα αγάπης μέσω μιας λαμπάδας στηριγμένης επάνω σε ένα σανίδι, είτε ακόμα η ίδια η βασιλοπούλα είχε ζητήσει απόδειξη αγάπης από το βασιλόπουλο να κολυμπήσει κρατώντας την λαμπάδα και να της την δώσει αναμμένη έτσι ώστε να ζήσουν μαζί. Σε κάθε περίπτωση, η λαμπάδα δεν θα έμενε αναμμένη. Και το πιο ανάλαφρο αεράκι δεν θα άφηνε την φλόγα του κεριού να ταξιδέψει.
Μόλις είδε την φλόγα του κεριού να σβήνει η βασιλοπούλα έτρεξε προς την θάλασσα βούτηξε και πνίγηκε από την στεναχώρια της που δεν ήταν γραπτό να παντρευτεί το βασιλόπουλο. Από την απέναντι πλευρά το βασιλόπουλο μόλις συνειδητοποίησε ότι η φλόγα του κεριού είχε σβήσει προτίμησε να μείνει στην θάλασσα παρά να αντιμετωπίσει μια ζωή χωρίς την αγαπημένη του. Από τότε το πρόσωπο της όμορφης βασιλοπούλας έμεινε πετρωμένο στην πλαγιά του βουνού να μας θυμίζει πως υπάρχει τόσο μεγάλη αγάπη που να μένει αιώνια.
Ακόμα λένε πως ένα μίλι ανοικτά του Καστελιού το βασιλόπουλο κείτεται στον πάτο της θάλασσας μαρμαρωμένο ανάμεσα στα φύκια με τα μάτια ανοικτά να κοιτάει την βασιλοπούλα.
Όσοι έχουν πλησιάσει αρκετά κοντά στην πλαγιά του βουνού ξέρουν ότι είναι μια ιδιοτροπία της φύσης και ίσως το μαρμαρωμένο βασιλόπουλο να μην είναι τίποτα άλλο από ένα άγαλμα της αρχαίας εποχής από τον πλούτο που τα τελευταία χρόνια ανακαλύπτουμε στις θάλασσες του νησιού μας. Ο μύθος ανακατώνεται με την πραγματικότητα. Δίνει όμως δύναμη να πιστεύεις ότι μια αγνή καρδιά γεμάτη αγάπη μπορεί να χαράξει για πάντα έναν μεγάλο σκληρό βράχο, όπως είναι η όμορφη μας Τέλενδος.
Η Τέλεντος είναι ένα μικρό νησί στη Δυτική πλευρά της Καλύμνου. Μια μικρή λωρίδα θάλασσας την χωρίζει από την παραλία των Μυρτιών. Την ανακαλύπτεις μόλις φθάσεις στην τοποθεσία Γαδουρόραχο, που είναι ψηλά στην πλαγιά και ξαφνιάζεσαι, γιατί δεν το περιμένεις, από την ομορφιά του τοπίου που ανοίγεται μπροστά σου. Όταν κοιτάζεις πιο προσεκτικά το βουνό πού έχεις αντίκρυ σου, βλέπεις να σχηματίζεται με τις διάφορες προεξοχές, λες κι είναι επίτηδες από ανθρώπων χέρι λαξεμένο, το κορμί μιας κόρης ξαπλωμένης μ’ ένα μεγάλο πρόσωπο. Όποιο κι αν ρωτήσεις, θα σου πει πως είναι η πέτρινη βασιλοπούλα της Τελέντου. Γι’ αυτόν τον θρύλο θα σας μιλήσουμε σήμερα.
Στα παλιά τα χρόνια τα Βυζαντινά (γύρω στο 1100 – 1200), η Τέλεντος ήτανε ολάκερη ξεχωριστή πολιτεία με δικό της βασιλιά. Έχουν βρεθεί πολλά ερείπια από σπίτια, εκκλησιές, τάφους, που μας το επιβεβαιώνουν. Άλλο ένα βασίλειο ήτανε κι απέναντι στο Καστέλι, ένα μικρό φυσικό κάστρο μέσα στη θάλασσα, πιο πέρα από τις «Μυρτιές» όπου ζούσε το βασιλόπουλο Ανδρόνικος.
Μια μέρα πήγε να κυνηγήσει με την ακολουθία του στην Τέλεντο, όπου συνάντησε τη βασιλοπούλα Πόθα. Του άρεσε πολύ και της υποσχέθηκε πως θα ξαναγυρίσει γρήγορα να την πάρει μαζί του για να παντρευτούν. Η βασιλοπούλα, που αγάπησε κι εκείνη το βασιλόπουλο, περίμενε με αγωνία το γυρισμό του. Πέρασαν όμως πολλές μέρες και μήνες και το βασιλόπουλο δεν φαινόταν. Πολλές φορές έκλαιγε κρυφά και πικραινόταν, γιατί νόμιζε πως την ξέχασε αλλά δεν μπορούσε τίποτε να κάμει.
Μια νύχτα της Ανάστασης, όταν τέλειωσε η λειτουργία, κατέβηκε μοναχή της στην παραλία, πού ήταν κάτω από την εκκλησία κρατώντας τη λαμπάδα της αναμμένη στο χέρι. Όπως σκεφτόταν πάλι το βασιλόπουλο, είπε μέσα της: «Θα βάλω τη λαμπάδα μου πάνω σ’ ένα σανίδι στη θάλασσα. Άμα δε σβήσει και πάει πέρα, ίσαμε το Καστέλι, θα πει πως το βασιλόπουλο μ’ αγαπά ακόμα και θα έρθει να με πάρει για γυναίκα του. Άμα όμως σβήσει, θα πει πως με ξέχασε».
Η λαμπάδα έμεινε για λίγο αναμμένη και προχωρούσε πάνω στα μικρά κύματα. Μόλις όμως φύσηξε ένα αεράκι, σβήστηκε και βούλιαξε.
Η βασιλοπούλα από τον καημό της ζαλίστηκε, έπεσε στη θάλασσα και πνίγηκε. Την άλλη μέρα όταν μαθεύτηκε το νέο όλοι λυπήθηκαν πολύ. Και γυρνώντας κατά το βουνό είδαν αποτυπωμένο το όμορφο πρόσωπό της στην Τέλεντο, όπως το βλέπουμε ίσαμε σήμερα κι εμείς.
