Γράφει «πλαστική σάτιρα» με ιστορίες ανθρωπισμού κι αλληλεγγύης

Η σάτιρα, η κριτική, η εξωτερίκευση συναισθημάτων κι έντονων σκέψεων μπορεί να γίνει με ποικίλους τρόπους. Ανάλογα με τον χαρακτήρα, τα πιστεύω ή τα βιώματα του καθενός. Όμως ο Νίκος Παπαδόπουλος έχει επιλέξει μια ιδιαίτερη και πρωτότυπη οδό για να μετατρέψει την οργή του – για όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας – σε μια «ιδεολογία της πλαστικής σάτιρας». Ο διδάκτωρ Αστροφυσικής του Α.Π.Θ. κι επιτυχημένος σεναριογράφος (με συνεργασία και με το MEGA), αποφάσισε να εκφράζεται (ξανά με μεγάλη επιτυχία κι απήχηση) κι ως «Plasticobilism», με μια μοναδική τεχνική δημιουργίας ιστοριών κι ηχηρών μηνυμάτων μέσω των playmobil!

Εχω την χαρά και την τιμή να τον γνωρίζω εδώ και πολλά χρόνια, αν και χαθήκαμε για μεγάλο χρονικό διάστημα λόγω διαφορετικών επαγγελματικών κατευθύνσεων. Καθόμασταν σε διπλανά θρανία στο 1ο Λύκειο Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης κι από τότε ήταν ένας επιμελής μαθητής, που ό, τι έβαζε στο μυαλό του και βρισκόταν σε διαδικασία επίλυσης, δε θα το άφηνε χωρίς να το «ξεζουμίσει».

Ετσι αποκαλύπτεται στο HumanStories.gr με τη δικιά του προσωπική και μοναδική ιστορία…

 

 

 

«Το Plasticobilism είναι ένα πρότζεκτ που ξεκίνησε το 2013 και πρακτικά ήταν αποτέλεσμα ενός συνδυασμού. Του ό, τι είχα γίνει πατέρας και του ό, τι εκείνη την περίοδο ήμουν άνεργος. Είχα λοιπόν πολύ χρόνο για να παίζω με τον γιο μου, αλλά και πολλά να πω για την κατάσταση της χώρας που με οδήγησε στην ανεργία, μια κατάσταση που γίνεται ολοένα και χειρότερη», ανέφερε ως εισαγωγικό σημείωμα ο Νίκος Παπαδόπουλος, αναλύοντας παρακάτω πώς η «ιδεολογία της πλαστικής σάτιρας» έγινε η δικιά του Humanstory, με χιλιάδες ανθρώπους (εντός κι εκτός Ελλάδας) να τον παρακολουθούν και να περιμένουν την επόμενη δημιουργία του…

«Καταρχάς, δεν το επέλεξα συνειδητά, μάλλον αυτό με επέλεξε. Όλα ξεκίνησαν όταν έπαιζα με τον (μεγαλύτερο πλέον) γιο μου, με τα playmobil, που μόλις είχαμε αγοράσει. Κάναμε με αυτά κάποιες αναπαραστάσεις της προσωπικής μας ζωής κι ήθελα να αποτυπώσω αυτό το αποτέλεσμα σε αναμνηστικές φωτογραφίες. Θυμάμαι είχα ανεβάσει μια τέτοια φωτογραφία στον προσωπικό μου λογαριασμό στο facebook και παρά το σχεδόν ανύπαρκτο feedback, αποφάσισα να το κάνω συχνά αυτό, αλλά να μην το περιορίσω σε προσωπικές μου στιγμές, να το επεκτείνω και να το εξελίξω σχολιάζοντας με εικόνες αυτά που μέχρι τότε έλεγα μόνο με λόγια.

»Το θεώρησα ευφάνταστο, πριν καν συνειδητοποιήσω ότι με αυτόν τον τρόπο αποδομώ το σύμβολο της αθωότητας. Ωστόσο, αυτή η αποδόμηση είναι το δυνατότερο σημείο αυτού του πρότζεκτ και σαφώς ένας από τους λόγους που με έκαναν να σιγουρευτώ ότι αυτός ο τρόπος έκφρασης είναι ο ιδανικότερος για μένα. Άλλωστε, απευθύνομαι σε ενήλικες κι οι ενήλικες πρέπει να αντιληφθούν ότι ο κόσμος μας μόνο από… αθωότητα δεν αποτελείται. Κι αφού το αντιληφθούν, πρέπει να λάβουν τα μέτρα τους και να αποφανθούν για το ποιος θα είναι ο τρόπος αντίδρασής τους απέναντι σε έναν τέτοιο κόσμο».

 

 

 

«Αυτό που συμβαίνει είναι απλά ότι θέλω να εκφράσω την οργή μου. Όχι για να την απαλύνω, αλλά για να την εκδηλώσω και να την ενώσω με αυτή των συνανθρώπων μου, που επίσης αγωνιούν για το τι συμβαίνει σε αυτό τον τόπο. Όλες οι δημιουργίες είναι αποτέλεσμα της στιγμής, με την έννοια ότι φτιάχνονται αυθημερόν κι αυτό συμβαίνει όχι τόσο για την επικαιρότητα του πράγματος, αλλά για να εκφραστεί ακέραιη και αμετρίαστη αυτή η πηγαία οργή που με κινητοποιεί», δηλώνει… Πώς, όμως, αυτή η οργή διαλέγει τη δημιουργική οδό κι όχι της απογοήτευσης και των μηδενιστικών τάσεων;

Ο Νίκος Παπαδόπουλος μάς το εξηγεί αναλυτικά: «Το πώς ακριβώς η οργή μετουσιώνεται προσωρινά σε δημιουργία δεν μπορώ να το εξηγήσω εύκολα, αλλά είναι κάτι που συμβαίνει σχεδόν αυτόματα μέσα μου. Ξέρω ότι συνήθως η οργή οδηγεί σε καταστροφή και όχι σε δημιουργία, αλλά δεν παύει να είναι μια ενέργεια που εκλύεται κι είναι στο χέρι μας με ποιον τρόπο θα εκλυθεί και τι θα προκαλέσει. Σε εμένα, λοιπόν, λειτουργεί αρχικά ως έμπνευση και στη συνέχεια ως αναζήτηση του τρόπου με τον οποίο θα πραγματωθεί αυτή η έμπνευση ως έκφραση μέσω αυτών των πλαστικών φιγούρων.

Ποια στοιχεία της κοινωνίας μας, αν θα έρθουν κι αλλάξουν την παρούσα – πολύ δύσκολη – φάση για εκατομμύρια κόσμο, θα τον «αναγκάσουν» να σταματήσει αυτού του είδους τη δημιουργία; Με περισσότερη αγάπη, αλληλεγγύη, σεβασμό προς τον συνάνθρωπο, θα αλλάξουν τα δεδομένα;

«Φυσικά κι είναι όλα αυτά πολύ σημαντικά, όπως κι η ανθρωπιά, η δικαιοσύνη κι όλα αυτά που όλοι συμφωνούμε θεωρητικά ότι είναι αυτονόητα, αλλά που στην πράξη φαίνονται τόσο σπάνια και σχεδόν ουτοπικά. Μακάρι να υπήρχαν όλα αυτά έστω και λίγο περισσότερο απ’ όσο υπάρχουν τώρα κι ας αναγκαζόμουν να σταματήσω αυτό που κάνω. Αντιστρέφοντάς το, θα μπορούσε όλο αυτό να είναι μια έκκληση: Σταματήστε με!».

 

 

 

«Η ανθρώπινη συμπεριφορά προς τους πρόσφυγες, τι δείχνει για τον χαρακτήρα του καθένα μας;» κι ήταν χείμαρρος στην απάντησή του… «Η στάση μας απέναντί τους είναι ξεκάθαρα ο καθρέφτης της ψυχής και της ανθρωπιάς μας. Γενικότερα, η συμπεριφορά μας απέναντι σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη δείχνει το ποιοι πραγματικά είμαστε. Το δείχνει στους άλλους, το δείχνει ακόμη και στον ίδιο μας τον εαυτό. Και δείχνει ποιοι είμαστε από το αρχικό στάδιο της σκέψης μας γι’ αυτούς τους ανθρώπους μέχρι το τι κάνουμε έμπρακτα. Οι πρόσφυγες έριξαν μάσκες. Από την πρώτη στιγμή που ήρθαν στη χώρα μας, μάς έχουν ξεμπροστιάσει. Έχουν αποκαλύψει πόσο ρατσιστές είμαστε, πόσο βολεψάκηδες, πόσο ανθρωπάκια. Ευτυχώς, όμως, υπάρχουν κι αυτοί που η προσφυγική κρίση τους κινητοποίησε, τους έδωσε την ευκαιρία να προσφέρουν αυτό που προφανώς έχουν αστείρευτο μέσα τους: αγάπη. Αγάπη για τον συνάνθρωπο χωρίς όρους κι “αλλά”. Γι’ αυτό και θεωρώ ότι αυτοί οι άνθρωποι ήρθαν, για να μας κάνουν καλύτερους. Καλύτερους ως κοινωνία, αφού έχουμε την ευκαιρία να αναδείξουμε αυτούς που εκπέμπουν ανθρωπιά και να απομονώσουμε όλους αυτούς που ξεγυμνώθηκαν αποκαλύπτοντάς μας πρώτα απ’ όλα την εσωτερική τους ασχήμια».

Πώς βλέπει ο ίδιος, ως ένας πολύ ευαισθητοποιημένος πολίτης στο προσφυγικό ζήτημα, τις εικόνες από ελληνικά σχολεία που σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων ορθώνουν «STOP» στο ενδεχόμενο συνύπαρξης των παιδιών τους με τα προσφυγόπουλα; «Έχω στηλιτεύσει και καταδικάσει ήδη αυτή την απαράδεκτη στάση αυτών των γονέων, που αδιαφορούν για το γεγονός ότι με αυτόν τον τρόπο μεγαλώνουν ρατσιστές. Ως γονέας θα πρότεινα στους άλλους γονείς να κάνουν αυτό που κάνω κι εγώ. Να συμμετέχουν αδιαλείπτως στις συνελεύσεις τέτοιων συλλόγων. Να μην αδιαφορούν, αφήνοντας τέτοιες αποφάσεις σε επικίνδυνους ανθρώπους. Να είναι ενεργοί και με τη στάση τους να καταδικάζουν και να καταγγέλλουν τέτοιες προτάσεις. Ακόμη κι αν είναι η μειοψηφία. Είναι μια στάση αξιοπρέπειας, που ακόμη κι αν χάσει στην ψηφοφορία του σχολείου θα κερδίσει στο σπίτι και στο παιδί του καθενός. Είμαστε οι πράξεις μας πάνω απ’ όλα και τα παιδιά μας διαμορφώνονται από αυτές. Και το να καταδικάσεις μια τέτοια στάση είναι μια πράξη που διδάσκει ανεξίτηλα».

 

 

 

Ο Νίκος Παπαδόπουλος έχει χαρακτηρίσει τον εαυτό του «δυστυχή Έλληνα, αλλά ευτυχή πατέρα». Μας εξηγεί τον λόγο που τον οδήγησε σε αυτό το συμπέρασμα… Έχεις χαρακτηρίσει τον εαυτό σου δυστυχή Έλληνα, αλλά ευτυχή πατέρα. Εξήγησέ μου… «Είναι η διάκριση ανάμεσα στην προσωπική και στη συλλογική πραγματικότητα, με την συλλογική να συμπαρασύρει – ως οφείλει – και την προσωπική. Γιατί εγώ μπορεί να νιώθω ευτυχισμένος ως πατέρας δύο αγοριών, αλλά αν δίπλα μου, γύρω και παντού υπάρχουν δυστυχισμένοι άνθρωποι, τότε δυστυχισμένος θα είμαι ή θα γίνω σύντομα κι εγώ. Πιστεύω πως χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε επιτέλους ότι σε μια κοινωνία δεν μπορείς να νοιάζεσαι μόνο για τον εαυτό σου, τα παιδιά σου ή την οικογένειά σου. Ως Έλληνας, λοιπόν, είμαι δυστυχισμένος όταν ο συνάνθρωπός μου είναι δυστυχισμένος, ως μονάδα νιώθω ευτυχισμένος με τα κριτήρια που θέτω προσωπικά. Κι η πατρότητα για μένα είναι σαφώς ένα από τα βασικότερα κριτήρια».

 

 

Και για να πάμε και στην άλλη, παλαιότερη και διαχρονική, μεγάλη του αγάπη… Την Αστροφυσική! Ως Διδάκτωρ του Α.Π.Θ. πώς θα φανταζόταν μια κοινωνία, που οι άνθρωποι δε θα είχαν πίστη στην αστρολογία… Η απάντησή του είναι συγκεκριμένη: «Νομίζω ότι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα ήμασταν μια περισσότερο ελεύθερη και λιγότερο φοβισμένη κοινωνία. Πιο ελεύθερη, αφού η συνειδητοποίηση ότι η ζωή μας δεν υπάγεται σε ντετερμινισμούς θα μας κινητοποιούσε στο να ενεργούμε αυτοβούλως και συνεπώς πιο ελεύθερα. Η αστρολογία πηγάζει από την επιθυμία του ανθρώπου να γνωρίζει το μέλλον του, να τιθασεύσει το φόβο του αγνώστου. Ομως παράλληλα η αστρολογία τον ενισχύει αυτόν το φόβο. Αν σκεφτεί κανείς ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν κάνουν βήμα αν δεν συμβουλευτούν πρώτα τις αστρολογικές τους προβλέψεις, καταλαβαίνεις πόσο πιο ελεύθεροι και πόσο λιγότερο φοβισμένοι θα ήταν αν αυτές οι προβλέψεις δεν υπήρχαν εξαρχής. Το θέμα είναι κατά πόσο θέλουμε να απαλλαγούμε απ’ αυτόν το φόβο μας και απ’ αυτά τα δεσμά μας. Γιατί αν θέλουμε, είναι πολύ απλό. Αν ανοίξουμε ένα οποιοδήποτε βιβλίο αστρονομίας, ακόμη και το σχολικό, μπορούμε αμέσως να αντιληφθούμε την καταφανέστατη απάτη της αστρολογίας, η οποία το μόνο που κάνει είναι να εκμεταλλεύεται την άγνοια και το φόβο του κόσμου».

 

 

 

Εργα και δημιουργίες του Νίκου Παπαδόπουλου κοσμούν σημαντικά κτίρια στο Πόρτσμουθ, όπως κι ορισμένα άλλα έχουν συμπεριληφθεί σε περίοπτη θέση σε έναν ειδικό χώρο, σε κοντέινερ… Μας μιλάει για τον λόγο, που επέλεξαν οι Βρετανοί να ευαισθητοποιήσουν κόσμο μέσα από αυτήν τη διαδικασία της «πλαστικής σάτιρας»: «Η παρουσία μου έχει ήδη ξεκινήσει από τις 10 του μηνός με την ανάρτηση πέντε έργων μου έξω από πέντε σημαντικά κτίρια της πόλης του Πόρτσμουθ. Από τις 17 έως τις 22 λειτουργεί και μια επιπλέον έκθεση άλλων πέντε έργων μου σε ένα πολύ ειδικό χώρο, που μοιάζει με κοντέινερ. Βασικά, είναι κοντέινερ.

»Συνολικά και τα 10 έργα έχουν να κάνουν με την προσφυγική κρίση κι αυτό που είναι πολύ ενδιαφέρον είναι ότι αυτή η έκθεση πραγματοποιείται σε μια χώρα που έχει λάβει αρκετά λιγότερους πρόσφυγες από αυτούς που της αναλογούσαν. Υποθέτω ότι διοργανωτές που με προσέγγισαν θέλησαν με αυτόν τον τρόπο να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη για το θέμα του προσφυγικού, κάτι που προσωπικά με τιμάει ιδιαίτερα. Εύχομαι οι εικόνες αυτές να αποτελέσουν ένα εφαλτήριο ευαισθητοποίησης και διαλόγου, πρώτα απ’ όλα εσωτερικού, του καθενός. Ένα έναυσμα κατανόησης κι αλληλεγγύης απέναντι στους πρόσφυγες. Το γεγονός ότι όλα τα έργα εκθέτονται σε δημόσιους χώρους και στο δρόμο με χαροποιεί ακόμη πιο πολύ, γιατί πιστεύω ότι ο κατάλληλος χώρος για τα έργα μου είναι ο δρόμος. Εκεί όπου μπορούν να επικοινωνήσουν με όλο τον κόσμο ανεξαιρέτως κι όχι μόνο με μια ελίτ, όπως συνήθως συμβαίνει στις εκθέσεις. Γιατί θεωρώ ότι η τέχνη πρέπει να αφορά όλους και να απευθύνεται σε όλους. Ανεξαιρέτως».