Ο οικισμός Ρομά Αγία Σοφία στην Θεσσαλονίκη, κατοικήθηκε για πρώτη φορά τον Νοέμβριου του 2000, από σκηνίτες Ρομά, οι οποίοι ζούσαν στον Γαλλικό ποταμό.  Ο οικισμός σχεδιάστηκε ως πρότυπος για ολόκληρη την Ευρώπη με 250 λυόμενα σπίτια.  Αυτή την στιγμή, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των κατοίκων του οικισμού, στην Αγία Σοφία, ζουν γύρω στους 5000 Ρομά, κάτω από άθλιες συνθήκες που μόνον πρότυπο δεν αποτελούν για την Ευρώπη.

 

Ο Βασίλης Μπάφας, γεννήθηκε και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του, στα παραπήγματα του Γαλλικού.  Όταν μετακόμισε με την οικογένεια του στον οικισμό της Αγίας Σοφίας, έμαθε για πρώτη φορά στην ζωή του κάποια πράγματα που για τους υπόλοιπους Έλληνες θεωρούνταν αυτονόητα. «Όσο μέναμε στoν Γαλλικό, δεν ξέραμε ότι το σχολείο γίνεται το πρωί» λέει ο Βασίλης και συνεχίζει:  «Νομίζαμε ότι το σχολείο είναι το απόγευμα.  Στα σχολεία που πηγαίναμε, πρώτα τελείωναν τα άλλα παιδιά μέχρι το μεσημέρι και μετά μας πηγαίνανε εμάς τους Ρομά με λεωφορεία για να κάνουμε μάθημα.  Προκειμένου να μην αναμιχθούμε με τα άλλα παιδιά.  Αυτό κι αν ήταν ρατσιστικό.  Απλώς οι γονείς μας ήταν αγράμματοι άνθρωποι και δεν ήξεραν από ρατσισμούς και τέτοια.  Μόλις ήρθαμε στον οικισμό της Αγίας Σοφίας, τότε κατάλαβα ότι το σχολείο είναι το πρωί».

 

Ο Βασίλης, είναι πατέρας τριών παιδιών.  Δουλεύει στην ανακύκλωση και τα καλοκαίρια, φεύγει στην Κύπρο όπου δουλεύει ως εποχικός υπάλληλος στον τουρισμό.  «Υπάρχει ρατσισμός.  Όταν ζητάμε δουλειά, ακόμη και να έχουν ανάγκη από εργάτες, όταν τους λέμε ότι είμαστε από τον οικισμό, δεν μας προσλαμβάνουν.  Ακόμη και στην Κύπρο όπου δουλεύω τρία χρόνια τώρα, έχουν αρχίσει να μας βλέπουν διαφορετικά» λέει και συνεχίζει:  «Εδώ στον οικισμό τα προβλήματα είναι πάρα πολλά.  Βλέπετε να νερά που λιμνάζουν.  Πως μπορεί να περάσει ένα παιδάκι από εδώ και να πάει στο σχολείο. Θα είναι τα παπούτσια του μέσα στις λάσπες.  Το κράτος απουσιάζει. Ο οικισμός, δημιουργήθηκε, με 250 λυόμενα σπίτια. Τώρα όμως, ο καθένας έχει από τρία τέσσερα παιδιά και χτίζει όπου βρει χώρο για τα παιδιά του.  Τώρα στον οικισμό είμαστε πάνω από 5000 άνθρωποι. Όπως σε όλα τα μέρη, υπάρχουν και καλοί και κακοί.  Εγώ πολλές φορές θέλω να φεύγω, προκειμένου να ξεφύγω από αυτές τις καταστάσεις. Εδώ την αστυνομία να καλέσεις, δεν πρόκειται να έρθει. Λέει «βρείτε τα μόνοι σας». Το σχολείο μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά των Ρομά, αλλά να υπάρχει και ένα σχέδιο.  Λένε τώρα, ότι όποιο παιδί δεν πηγαίνει σχολείο, θα κόβονται τα επιδόματα από την οικογένεια. Ωραία. Σωστό είναι αυτό.Όμως τα χρήματα που δεν δίνονται τι γίνονται;  Δίνεται κάποια υποτροφία στα υπόλοιπα παιδιά;»

 

Ένα μεγάλο χωριό δίχως εκκλησία και σχολείο

 

Ο Βασίλης αναρωτιέται γιατί δεν υπάρχει στον οικισμό σχολείο και εκκλησία. «Εδώ οι κάτοικοι οι περισσότεροι είναι Χριστιανοί. Είναι πάνω από πέντε χιλιάδες κόσμος.  Είναι δυνατόν να μην υπάρχει μια εκκλησία; Ή ένα σχολείο; Τα χρήματα που δίνουν κάθε χρόνο για τα λεωφορεία που παίρνουν τα παιδιά για να τα πάνε στο σχολείο, μπορούσαν να τα δώσουν και να χτίσουν ένα σχολείο στο οικισμό. Έτσι θα πηγαίναν περισσότερα παιδιά στο σχολείο και το αποτέλεσμα θα ήταν καλύτερο.  Ήμαστε ένα μεγάλο χωριό.  Θα μπορούσαμε να έχουμε ότι έχει ένα μεγάλο χωριό» συμπληρώνει.

 

 

Περιδιαβαίνοντας τους δρόμους του οικισμού, συναντάμε εμπόδια με νερά που λιμνάζουν τα οποία ξεπερνούν το ύψος της πόρτας του αυτοκινήτου. «Δεν υπάρχουν υποδομές» λέει ο Βασίλης και συνεχίζει: «έχει να βρέξει τόσον καιρό κι όμως τα νερά δεν φεύγουν. Μόνοι τους κάποιοι κουβαλάνε μπάζα, γεμίζουν τον δρόμο προκειμένου να καλύψουν τις λακκούβες και να γλυτώσουν από τα νερά».

 

Όσον αφορά τις δουλειές, ο Βασίλης στέκεται και στα πρόστιμα που τους επιβάλλουν, λέγοντας: «Αν βάλεις τώρα δέκα σακιά πατάτες στο αγροτικό για να πας να βγάλεις ψωμί να ταΐσεις την οικογένεια σου, σε γράφουν γιατί δεν έχεις άδεια πλανόδιου και σου βάζουν πέντε χιλιάδες πρόστιμο. Ενώ έχω κάνω αίτηση για άδεια πλανόδιου και δεν μου την έχουν δώσει γιατί ζητάνε κάποια χαρτιά που δεν μπορώ να βρω. Σου βάζουν πρόστιμο 5000 ευρώ επειδή πουλάς πατάτες και αυτό το πρόστιμο αυξάνεται και μπορεί να φτάσει και τις 20.000. Ενώ ένας άλλος κλέβει, τον πιάνουν και την άλλη μέρα με 100 ευρώ στον δικηγόρο είναι έξω. Δεν μου φαίνεται εμένα λογικό όλο αυτό. Ο ένας πουλάει πατάτες και παίρνει πρόστιμο 5000 και ο άλλος κλέβει και είναι έξω.  Δεν ξέρω. Μάλλον θέλουν να έχουμε παραβατικότητα ώστε να δουλεύει όλο το σύστημα».

 

---

Τελειώνοντας την συζήτηση μας με τον Βασίλη, τον ρωτάω πως βλέπει το μέλλον των παιδιών στον οικισμό.  Σταματάει να μιλάει και κοιτάζει μπροστά.  «Τραγούδι γίνεται αυτό…  Τι να πω…  Ο θεός και η ψυχή τους….».