Δίχως ανάσα στο Παζάρκουλέ

Ο πόνος είναι οξύς και διαρκεί.  Οι πνεύμονες δείχνουν να μην μπορούν να γεμίσουν με αέρα.  Πνίγεσαι και νομίζεις ότι θα πεθάνεις.  Οι ήχοι και οι εικόνες γύρω σου, λες και πηγαίνουν σε αργή κίνηση.  Αναρωτιέσαι τι κάνεις εσύ εκεί.  Γιατί βρέθηκες σε αυτή την κατάσταση.  Οι Τούρκοι στρατοχωροφύλακες, με τα κλομπ στα χέρια σε παρατηρούν με προσοχή.  Περιμένουν να δουν πότε θα μπορέσεις να αναπνεύσεις και πάλι.  Οι φίλοι σου κοιτούν παγωμένοι.  Μόλις καταφέρνεις να αναπνεύσεις,  σε αφήνουν.  Η οδηγία από την τουρκική στρατοχωροφυλακή, είναι να ορμήσουν όλοι στον φράχτη των συνόρων με την Ελλάδα. Δεν το σκέφτεσαι καθόλου.  Δεν θέλεις να νιώσεις τον ίδιο πόνο ξανά.  Ούτε την αίσθηση ότι δεν μπορείς να πάρεις ανάσα.  Ήδη, οι φήμες ότι δύο Σύριοι και ένας Αφγανός έχουν πεθάνει από τα χτυπήματα στην Τουρκικής στρατοχωροφυλακής αιωρούνται απειλητικές επάνω από τον καταυλισμό.  Δεν υπάρχει άλλη επιλογή, από το να ορμήσεις στον φράχτη που χωρίζει το Παζάρκουλέ από τις Καστανιές.  Να αναπνεύσεις τα δακρυγόνα, να αρχίσεις να κλαις και να πνίγεσαι ξανά.  Να τραβήξεις με το συρματόσχοινο που σας έδωσαν οι Τούρκοι της Τζαντάρμα τον φράχτη.  Να κρεμάσεις τον γάντζο από το θωρακισμένο Τουρκικό όχημα που θα αρχίσει να τραβάει βίαια τον φράχτη με σκοπό να τον ξεριζώσει.  Το ξέρεις ότι δεν μπορείς να περάσεις τον φράχτη.  Το είδες όλες αυτές τις ημέρες.  Από την άλλη μεριά, ο στρατός και η αστυνομία της Ελλάδας και οι δυνάμεις της Frontexείναι παραταγμένοι έτσι ώστε δεν περνάει κανείς. Ρίχνουν και αυτοί δακρυγόνα.  Και πλαστικές σφαίρες που πονάνε και προκαλούν βαθιές μελανιές. Αν σε πιάσουν, σε χτυπάνε κι αυτοί προκειμένου να γυρίσεις πίσω.  Κι εσύ είσαι ένα μπαλάκι σε ένα πολιτικό Πινγκ Πονγκ. Ένα πιόνι επάνω στην σκακιέρα. Κι αναρωτιέσαι και πάλι.  Τι κάνεις εσύ εκεί;

Ο Μουσταφά (το όνομα του δεν είναι το αληθινό για λόγους της δικής του ασφάλειας)  από την Μουσούλη, ακούει την βροχή να χτυπά επάνω στην λαμαρίνα του κοντέινερ οπού ζει με άλλους πρόσφυγες στον καταυλισμό της Μαλάτιας. Καπνίζει ένα άθλιο τσιγάρο που μόλις έχει στρίψει από τον καπνό που τους πουλάνε οι Τούρκοι φύλακες του καταυλισμού. Αναρωτιέται αν έχει καπνίσει κάτι χειρότερο, όμως δεν μπορεί να κάνει αλλιώς.  Η Μαλάτια, δεν είναι προσφυγικός καταυλισμός.  Είναι φυλακή.  Ο φράχτης γύρω γύρω είναι ψηλός.  Έχει κάμερες παντού και πύργους παρατήρησης σε όλες τις γωνίες.  Οι ίδιες σκέψεις γυρίζουν και ξαναγυρίζουν στο μυαλό του, με όλα αυτά που έζησε στο Παζάρκουλέ. Με αυτά που του υποσχέθηκαν όταν τον πήραν από την δουλειά του με τους φίλους του στις 28 Φεβρουαρίου για να τον βάλουν σε ένα λεωφορείο και να τον φέρουν στην Αδριανούπολη, μαζί με άλλους πρόσφυγες από διάφορες περιοχές της Τουρκίας.

Στον καταυλισμό της Μαλάτιας, έφτασε στις 27 Μαρτίου, με ακόμη άλλους 200 περίπου πρόσφυγες από το Παζάρκουλέ. «όταν ήρθαμε εδώ, δεν ξέραμε που πηγαίναμε» λέει και συνεχίζει:  «Ήταν γύρω στις 4.30 τα  ξημερώματα, όταν μας ξύπνησαν με φωνές από τις σκηνές μας.  Μας φώναζαν να βγούμε έξω.  Επικρατούσε πανικός.  Βγήκα από την σκηνή και πήρα όσα πράγματα μπορούσα.  Η στρατοχωροφυλακή ήρθε και άρχισε να βάζει φωτιές στις σκηνές μας με ότι είχαμε μέσα.  Μετά μας είπαν ότι το έκαναν λόγω κορονοϊού. Έκαψαν τα πάντα για να εξαλείψουν τον ιό. Δεν ξέρω αν είχαμε κορονοϊό στο Παζάρκουλέ.  Πολλοί ήταν άρρωστοι και έβηχαν.  Γιατροί δεν υπήρχαν για να μας εξετάσουν.  Τις τελευταίες ημέρες, είχαν απαγορεύσει στις ΜΚΟ να μπαίνουν μέσα και να δίνουν βοήθεια.  Το φαγητό ήταν ελάχιστο.  Πεινούσαμε.  Μόνον η ASAMέμπαινε μέσα και μοίραζε λίγο φαγητό μόνο σε μερικούς.  Μπισκότα, ένα μικρό μπουκάλι νερό, μια κονσέρβα με φασόλια, έναν μικρό χυμό και ένα σάντουιτς. Πεινούσαμε, όμως κάθε μέρα έρχονταν και μας τραβούσαν μπροστά στον φράχτη.  Μας ζητούσαν να ορμάμε στον φράχτη, παρά το ότι ξέραμε ότι δεν έβγαινε τίποτε.  Ήμασταν όλοι κουρασμένοι, όμως υπακούαμε με τον φόβο του ξύλου.  Μας χτυπούσαν στα χέρια, στα πόδια και στο στήθος.  Ήξεραν καλά τι έκαναν.  Όταν μας πήραν από το Παζάρκουλέ, μας είχαν στα λεωφορεία για δέκα ώρες μέχρι να φτάσουμε στην Μαλάτια και δεν μας άφηναν να βγούμε έξω ούτε για τουαλέτα.  Φοβόταν μήπως κάποιος από εμάς δραπετεύσει.  Μόλις φτάσαμε στον καταυλισμό, μας πήραν ότι φαγητό και νερό είχαμε μαζί μας.  Πήραν και όλα τα κινητά.  Εγώ έκρυψα το δικό μου και δεν το βρήκαν. Εδώ στον καταυλισμό είδα κόσμο ο οποίος είναι φυλακισμένος από το 2015.  Κάποιοι μας είπαν ότι κατά καιρούς στέλνουν κόσμο πίσω στην Συρία».

Από πόλεμο σε πόλεμο

Ο Μουσταφά, στο Ιράκ έζησε τον πόλεμο.  «Από τον πόλεμο πήγα να ξεφύγω και έφτασα σε άλλον πόλεμο» λέει και συνεχίζει:  «Είμαι απογοητευμένος.  Δεν πιστεύω πλέον κανέναν. Οι Τούρκοι μας έλεγαν ότι τα σύνορα ήταν ανοικτά και θα περάσουμε στην Ευρώπη.  Αφήσαμε σπίτια και δουλειές.  Όχι τίποτε φοβερές δουλειές, όμως τουλάχιστο επιβιώναμε. Το μεροκάματο στην Τουρκία για τους πρόσφυγες είναι 7 δολάρια.  Στην ίδια δουλειά που ο Τούρκος πληρώνεται 25.  Από το πρωί μέχρι το βράδυ.  Εδώ η κατάσταση είναι τραγική.  Το φαγητό είναι ελάχιστο και όποιος παραπονιέται τον χτυπάνε.  Έχουμε εγκύους γυναίκες και δεν τους δίνουν παραπάνω φαγητό, ούτε τους φέρνουν γιατρό να τις εξετάσει».

Η συνομιλία μας με τον Μουσταφά σε αυτήν την πρώτη επαφή σταμάτησε εκεί. Όσα μας περιέγραψε, δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν, αφού στον καταυλισμό του Παζάρκουλέ, έμπαιναν μόνον οι δημοσιογράφοι του Anadolou, του Τουρκικού πρακτορείου Ειδήσεων και δημοσιογράφοι που βρίσκονται κοντά και ελέγχονται από την κυβέρνηση Ερντογάν.  «Οι δημοσιογράφοι που έμπαιναν στον καταυλισμό, δεν ρωτούσαν τι συμβαίνει.  Πήγαιναν εκεί που τους έλεγαν και τραβούσαν μόνον τα καλά πράγματα» μου είπε ο Μουσταφά.

Χτυπήματα στο στήθος

Το Israeli Information Center For Human Rights in Occupied Territories, στην έκθεση του, (Routine Torture) που εξέδωσε τον Φεβρουάριο του 1998, αναφέρεται  στην τακτική με τα χτυπήματα στο στήθος, όχι με κλομπ, αλλά με την μέθοδο violent shaking. Κουνώντας δηλαδή αυτόν που θέλεις να ανακρίνεις βίαια, με αποτέλεσμα να τον χτυπάς με τις γροθιές σου στο στήθος.  Η μέθοδος με τα χτυπήματα στο στήθος, αναφέρεται και στο «Istanbul protocol,  Manual on the Effective Investigation and Documentation of Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatmentor Punishment» των Ηνωμένων Εθνών που εκδόθηκε στις  9 Αυγούστου  του 1999.

Όταν ο Μουσταφά μου μίλησε για τα χτυπήματα στο στήθος αναρωτήθηκα γιατί στο στήθος.  Τηλεφώνησα στον ιατροδικαστή του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης, Παύλο Παυλίδη, για να τον ρωτήσω.  «Το χτύπημα στο στήθος προκαλεί πολύ πόνο, δίχως όμως να χρειάζεται να ασκήσεις μεγάλη δύναμη σε αυτόν που χτυπάς. Δεν αφήνει σημάδια και είναι εύκολο να γίνει» μου εξήγησε.

Επιστροφή στο Παζάρκουλέ;

Ο υπουργός εσωτερικών της Τουρκίας,  Σουλεϊμάν Σοϊλού, δήλωσε λίγες ημέρες μετά την εκκένωση του Παζάρκουλέ, ότι μετά το τέλος της περιπέτειας με τον κορονοϊό, όποιος πρόσφυγας ή μετανάστης θελήσει να πάει ξανά στο Παζάρκουλέ για να περάσει στην Ευρώπη, οι τουρκικές αρχές δεν θα τον εμποδίσουν.  Σήμερα Παρασκευή, 10.4.2020 ολοκληρώνεται η δεκαπενθήμερη καραντίνα όσων βρίσκονταν στα Ελληνοτουρκικά σύνορα και ήδη από την περασμένη Δευτέρα, στις συζητήσεις μέσα στους καταυλισμούς όπου βρίσκονται οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, το θέμα είναι ένα. Με ποιόν τρόπο θα επιστρέψουν στο Παζάρκουλέ.  Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η Τουρκική κυβέρνηση, θα βάλει και πάλι λεωφορεία προκειμένου να τους μεταφέρει στα σύνορα.  Όλοι σκέφτονται αυτό το ενδεχόμενο, αφού πλέον δεν έχουν τίποτε πίσω.  Άφησαν τα σπίτια και τις δουλειές που είχαν στις πόλεις που ζούσαν στην Τουρκία και ήδη βρίσκονται στον δρόμο, πάνω από έναν μήνα.  Η μόνη διέξοδος λοιπόν που βλέπουν μπροστά τους, είναι η επιστροφή στο Παζάρκουλέ. Έχουν ήδη μάθει τις δηλώσεις Σοϊλού τον οποίο θεωρούν αδελφό τους και κατηγορούν για την κατάσταση που έχουν περιέλθει, την Ελλάδα και τις ΜΚΟ.

FakeNews

Τα fakenews όσον αφορά το προσφυγικό είναι το μεγαλύτερο ίσως πρόβλημα που αντιμετωπίζουν αυτοί οι απελπισμένοι άνθρωποι.  Είναι έτοιμοι να πιστέψουν οτιδήποτε, όσο ακραίο κι αν ακούγεται, εφόσον τους φέρνει πιο κοντά στο όνειρο της μετάβασης τους στην Ευρώπη. Το είδαμε στην Ειδομένη αλλά και πέρυσι τέτοια εποχή στα Διαβατά, όταν χιλιάδες πρόσφυγες μαζεύτηκαν εκεί από όλη την Ελλάδα, ακολουθώντας μια πρόσκληση στο Facebookπου τους έλεγε ότι τα σύνορα με την Βόρεια Μακεδονία θα άνοιγαν.

Το τελευταίο διάστημα, ακούγεται μέσα στους καταυλισμούς, ότι υπάρχει ένας νόμος στα Ηνωμένα έθνη, που λέει ότι αν καθίσουν σε ένα μέρος σε άθλιες συνθήκες για περισσότερο από 30 μέρες, οι χώρες τις Ευρώπης τις οποίες θα διαλέξουν οι ίδιοι, είναι υποχρεωμένες να τους δεχθούν. Ότι θα τους δώσουν άμεση βοήθεια ύψους 2.500 ευρώ και 1.500 ευρώ τον μήνα για δύο χρόνια, συν ένα διαμέρισμα για να μείνουν. Όσο αστείο και αν ακούγεται αυτό, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες το πιστεύουν.

Στις 6 Απριλίου, ο διοικητής του καταυλισμού στην Μαλάτια, κάλεσε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες και τους είπε ότι μέχρι να τελειώσει το πρόβλημα με τον Κορονοϊό, όσοι θέλουν μπορούν να παραμείνουν στον καταυλισμό.  Αν δεν θέλουν, έχουν τρεις επιλογές.  Ή να επιστρέψουν στην πόλη της Τουρκίας όπου έμεναν πριν πάνε στο Παζάρκουλέ ή να επιστρέψουν στις χώρες από τις οποίες ήρθαν στην Τουρκία, ή να επιστρέψουν στο Παζάρκουλέ και από εκεί να συνεχίσουν την πορεία τους για την Ευρώπη.  Η ίδια ενημέρωση τους έγινε και την επόμενη ημέρα.  Ήδη στις τάξεις των προσφύγων και των μεταναστών, επικρατεί η αισιοδοξία, ότι σύντομα θα φύγουν προς τις χώρες τις Ευρώπης, μέσω της Αδριανούπολης και του Παζάρκουλέ.

Εμπόριο ελπίδας

Στο Facebook και πάλι σε συγκεκριμένους λογαριασμούς, διακινούνται ψεύτικες πληροφορίες ότι τα σύνορα θα ανοίξουν.  Ότι οι ΜΚΟ θα ετοιμάσουν τον καταυλισμό στο Παζάρκουλέ και θα τους περιμένουν.  Η τελευταία και πιο τραγική περίπτωση, είναι αυτή της πληροφορίας που κυκλοφορεί ανάμεσα στις τάξεις των προσφύγων στην Τουρκία, ότι λόγο κορονοϊού, θα σημειωθούν πάρα πολλοί θάνατοι στην Ευρώπη και ότι τα κράτη αυτά θα χρειαστούν άμεσα ανθρώπους προκειμένου να καλύψουν τα κενά που θα δημιουργηθούν.  Μοιραία θα ανοίξουν τα σύνορα τους για τους πρόσφυγες από την Τουρκία. Το εμπόριο ψεύτικης ελπίδας συνεχίζεται.  Το σκάκι με πιόνια τους ανθρώπους δεν έχει να σταματήσει να παίζεται από το 2015, εκμεταλλευόμενο τον ανθρώπινο πόνο, αλλά και την άγνοια αυτών των ανθρώπων για όσα συμβαίνουν στην παγκόσμια πολιτική σκηνή.